«ЯРА» — ҮС ТЫЛ КУЙААРА

Алена Борисовна Аввакумова, Ирина Прокопьевна Пермякова, «Айыы кыһата» оскуола учууталлара: «Үһүс төгүлүн ыытыллар, тылы таптааччылары үөрэ-көтө мунньар бэрт интэриэһинэй ЯРА турнир буолан ааста.

Манна 16 хамаанда араас сорудахтары толорон, элбэх саҥаны билэн-көрөн, араас өттүттэн сайдан, дуоһуйа сынньанан, икки күннээх күрэх биллибэккэ ааста. Сорудахтаах станциялартан оҕолор үөрэн-көтөн, мичилиҥнээн тахсаллара, сороҕор сыыспыттарыттан кыһыйан, аныгыскыга хаһан да сыыһыа суох буолалларын көрөр-истэр олус долгутуулаах эбит. Түөрт этээс тухары оҕо саҥата чугдаарбытын истэр, элбэх мичээри көрөр – мантан ордук учууталларга, тэрийээччилэргэ туох наада буолуой?

Биһиги «Үс кут» хамаандабыт иккис төгүлүн кыттар. Былырыын муҥутуур кыайыылаах аатын ылан үөрүүбүт муҥура суох. Үс тылы, үс улуу омук тылын таптаан үөрэтэбит. Онно бэрт үчүгэй үктэл – ЯРА турнир буолар.

Бырааьынньык кэриэтэ тэрээһин иһин улахан махтал! Сана дьыл иннинэ ыытыллара олус учугэй, ол кэннэ сүрбүт, санаабыт көтөҕүллэн, настарайыанньа бөҕө буолабыт. Оҕолор олус үөрэ-көтө, долгуйа кэтэһэн кытыннылар, олус астыннылар».

Нюргуяна Алексеевна Адамова, Уус Алдан: «Тыл – норуот барҕа баайа, сайдар суола, кэскилэ. Билиҥҥи үйэҕэ хас биирдии оҕо тыл култууратын, сиэрин үөрэтэрэ инники олоххо тирэҕи уурар. Итинник санаанан салайтаран Үөрэҕи сайыннарар уонна идэни үрдэтэр институт өрөспүүбүлүкэ оҕолорун мунньан «ЯРА» диэн тыл күрэҕин тэрийэр.

Мүрүтээҕи уолаттар гимназиялара бу турнирга бастакыбытын кытынныбыт уонна иккис миэстэ буолан үөрүүбүт улахан. Күрэх хамаанданан буолара тоҕоостоох. Оҕолорго биир сомоҕо, биир тыын, ситим үөскүүр. Элбэх бэйэлэрин саастыылаахтарын кытта алтыһан саҥа доҕоттордоннулар. Мин уолаттарым инникитин английскай тылга эбии станция баар буоллар диэн баҕа санаалаахтар».

Анисья Дмитриевна Рехлясова, Нам улууһа: «Биһиги, Нам улуустааҕы гимназия хамаандата, бу оонньууга үһүс сылбытын олус көхтөөхтүк, ситиһиилээхтик кыттабыт. Тоҕо биһиги манна кыттабыт?  Биһиги санаабытыгар, билиҥҥи кэм оҕото, эдэр көлүөнэ тыл өттүнэн сатабыллаах, ааҕыыны өрө тутар, бэйэтин санаатын хайа баҕарар тылынан сайа этэр, дьоҥҥо тиэрдэр буола үүнүөхтээх, иитиллиэхтээх. Онно бу тэрээһин төһүү күүс буолар диэн саарбахтаабакка этиэххэ сөп. Тылы үчүгэйдик билэр эрэ киһи билиҥҥи балысханнык сайда турар үйэҕэ инникилээх, олоххо эрэбиллээх, чиҥ билиилээх буола улаатар. Бу оонньуу оҕону тыл эрэ өттүнэн буолбакка өссө ааҕыыга, толкуйдуу үөрэнэргэ, атын омук тылыгар, култууратыгар эмиэ харастабыллаахтык сыһыаннарга, билэргэ, үөрэтэргэ угуйар. Онон «ЯРА» иитэр-үөрэтэр суолтата үрдүк. ЯРАҕа оонньуон – сайдыылаах буолуон! «ЯРА» өссө да элбэх оҕону угуйа, ыҥыра турдун!».

Саша Едисеева, Ньургун Тарасов, Саха гимназия үөрэнээччилэрэ: «Ахсынньы 13-14 күннэригэр ыытыллыбыт «ЯРА» өрөспүүбүлүкэтээҕи лингвистическэй турнирга Саха гимназиятын хамаандата араас улуустартан кэлбит 16 оскуола үөрэнээччилэрин кытта бэрт ситиһиилээхтик кииристэ. Биһиги иккиэн оскуолабыт чиэһин учууталларбытын, доҕотторбутун кытта дьоһуннук көмүскээн, кыайыыны ситиспиппититтэн астынныбыт.

Күрэхтэһии айар оонньуу быһыытынан ааспытын ордук сөбүлээтибит. Хамаанданан бииргэ үлэлии, публика иннигэр тыл этэ, сахалыы, нууччалыы, английскайдыы араас интэриэһинэй, киһини толкуйдатар сорудахтары толоро үөрэннибит.

Биһиги түмсүүлээх, хомуллуулаах уонна учууталбыт Марианна Васильевна Ордахова киэҥ кругозордаах буолан, кыайдыбыт дии саныыбыт. Учууталбыт элбэх бааллы биэрдэ. Ону сэргэ хас биирдиибит кыһаллан, туох баар билэрин, сатыырын көрдөрдө.

Онон күүстээх өрүттэрбитин түмэн, дьиҥнээх хамаанда буолан, бу өй  күүстээх күрэҕэр инники таҕыстыбыт. «ЯРА» турнир тэрийээччилэригэр хамаандабыт бары чилиэннэрин аатыттан махталыбытын тиэрдэбит. Бу курдук оҕолору түмэр интеллектуальнай оонньуулар салгыы сайдан, кэҥээн истинэр!»

Пухов Алексей Пухов, Мүрүтээҕи уолаттар гимназиялара, 10 кылаас: «Мин ЯРА-ҕа кыттыбыппын олус астынным, интэриэһинэй күрэх буолла дии санаатым. Биһиги бу тэрээһиҥҥэ араас тургутуулары ааһан бэйэбит билиибитин бэрэбиэркэлэннибит. Маннык күрэхтэһиилэр сыллата буола турдуннар диэн баҕа санаабын этэбин. Кэлэн иһэр саҥа дьылынан эҕэрдэлиибин, үлэҕитигэр ситиһиини».

Варвара Аммосова, нуучча уонна саха тылын кафедратын доцена

Оставьте комментарий

Ваш адрес email не будет опубликован. Обязательные поля помечены *